O świcie 1 września 1939 roku Niemcy zbombardowali Wieluń, a pancernik Schleswig-Holstein otworzył ogień w kierunku Westerplatte. Rozpoczęła się II wojna światowa, a Polacy stanęli do wyniszczającej walki. 83 lata po tych wydarzeniach pamiętamy o najkrwawszym konflikcie XX wieku.
Zbrojny atak na Polskę poprzedził szereg tak zwanych incydentów granicznych, wśród nich prowokacja gliwicka w Radiostacji. 31 sierpnia 1939 roku grupa esesmanów przebranych za powstańców śląskich zaatakowała Radiostację w Gliwicach (nasze miasto znajdowało się wówczas na terytorium Niemiec). Naziści chcieli w ten sposób zrzucić odpowiedzialność za rozpoczęcie wojny na stronę polską i uniknąć wojny na kilku frontach – z Rzeczpospolitą i jej sojusznikami.
Podczas prowokacji gliwickiej hitlerowcy zamordowali aresztowanego dzień wcześniej Franza Honioka. Na ofiarę wybrano go nieprzypadkowo – Franz Honiok był wprawdzie obywatelem niemieckim, ale też powstańcem śląskim, który działał na rzecz polskości tego regionu. Obecnie jego imieniem jest nazwany skwer przy Radiostacji.
Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 8 w Gliwicach pod kierunkiem nauczyciela historii Krzysztofa Kruszyńskiego napisali książkę „Franz (Franciszek) Honiok 1899–1939. Pierwsza ofiara II wojny światowej”. Praca otrzymała wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie „Bohaterowie są wśród nas” i została wydana przez Muzeum w Gliwicach. Można ją bezpłatnie pobrać w internetowej księgarni gliwickiego muzeum.
1 września punktualnie o godz. 4.45 rozpocznie się alert przy grobach westerplatczyków. Na cmentarzu parafialnym w Bojkowie zostanie uczczona pamięć chor. Edwarda Szewczuka i kpr. Michała Plewaka. Uroczysty alert organizowany jest co roku w miejscu pochówku obrońców Westerplatte.
Z myślą o uczniach szkół podstawowych, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę historyczną o wrześniu 1939 roku, w Oddziale Odlewnictwa Artystycznego (ul. Bojkowska 37) od 20 września do 28 października będą organizowane zajęcia dla grup. Tematy spotkań i informacje o zapisach można znaleźć na stronie internetowej Muzeum w Gliwicach.
UM Gliwice
